„Cienie historii nigdy nas nie opuszczą” — instalacja Michała Smandka

Z Michałem Smandkiem, znanym i cenionym artystą sztuk wizualnych, mieliśmy okazję współpracować wielokrotnie. Tym bardziej cieszą nas światowej rangi ekspozycje, których jest częścią. W ostatnim czasie artysta wziął udział w SACO Bienal de Arte Contemporáneo w Chile, podczas którego zaprezentował instalację „Cienie historii nigdy nas nie opuszczą”. Inspiracją, jak sam zdradził artysta, była publikacja “Strefa Mroku” Nony Fernández — chilijskiej pisarki, która opowiada o codziennym życiu w czasie rządów Augusto Pinocheta, przywódcy zbrodniczej junty, a także o ofiarach reżimu, torturach i znikających w zagadkowych okolicznościach ludziach.

Na dzieło „Cienie historii nigdy nas nie opuszczą” składają się dwie ciemne ściany lustrzane, które spotykając się w jednym punkcie i tworzą ciasny zaułek-pułapkę. Autor instalacji stawia niełatwe pytania: jak może czuć się ofiara? Ile przemocy potrzeba, aby zmienić człowieka w cień?

Mimo że instalacja może pomieścić kilka osób, po dojściu do narożnika, każdy zostaje kompletnie sam. To, co wówczas dostrzega w układzie mrocznych ścian jest zaledwie dwoma zdeformowanymi odbiciami, które kryją w sobie wszystko — lęki, cierpienia, upadki, mroczną przeszłość i niejasną przyszłość

Zniekształcone widma odbijające się w konstrukcji dla jednych mogą być symbolami koszmaru, ale znajdą się też tacy, dla których — niczym w jaskini Platona — wszystko to zdaje się rzeczywistością i szansą… na odwrócenie się od prawdy.

——

Michał Smandek „Cienie historii nigdy nas nie opuszczą” oraz Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach — SACO Bienal de Arte Contemporáneo, Biblioteca Regional de Antofagasta, Antofagasta, Chile.