Menu

Projekt Więcej światła!

13 — 14 listopada 2021
Teatr Śląski — Scena w Malarni / Katowice

↑ Milky Way with Teide, Justyna Olszewska

ⅩⅩⅩ Festiwal Ars Cameralis

Light pollution jest produktem ubocznym kultury pragnącej światła, które do tej pory rozświetlało mroki nocy, tajemnicy i niewiedzy. Co bardziej nas drażni? Sama obecność światła sztucznego, czy może po prostu irytująca świadomość, że nie możemy go wyłączyć? Spoglądamy nocą przez okno w stronę ulicznej latarni i jej silnego, drażniącego oczy światła – o czym wtedy myślimy? Jak się przed nim ukryć, gdzie ukoić umysł? / Paulina Tendera

Kolejna edycja projektu poświęconego zagadnieniu światła w kulturze i sztuce współczesnej będzie poświęcona ekologii światła, a dokładnie wszechobecnemu nadmiarowi sztucznego oświetlenia, które wpływa destrukcyjnie na nasze życie. W samym świetle nie ma nic złego. To naturalne, że się nim otaczamy, daje nam bowiem poczucie bezpieczeństwa, ułatwia, a wręcz umożliwia funkcjonowanie w ciemnościach. Zanieczyszczenie świetlne / light pollution, czyli nadmierne oświetlenie nocne pochodzące ze sztucznego źródła, utrudnia obserwację astronomiczną nieba, niekorzystnie wpływa na zdrowie człowieka, a także ma negatywny wpływ na faunę i florę naturalnie przystosowane do życia w ciemności w czasie nocy.

W tym kontekście zawołanie Goethego „Więcej światła!” nabiera nowego znaczenia. A projekt, którego nazwę zaczerpnięto od słów umierającego poety w przewrotny sposób włączy się w dyskusję na temat funkcji i wykorzystania światła oraz jego ekologicznych uwarunkowań. Stanie się symbolicznym apelem o świadome wykorzystywanie możliwości, jakie dają nam dzisiaj rozwiązania i technologie luministyczne. Instalacja świetlna Justyny Olszewskiej będzie artystycznym komentarzem do powyższych założeń, a spotkania, dyskusje i warsztaty z udziałem Kolektywu GOOD NIGHT przybliżą problem szerszej publiczności. Zaplanowane wydarzenia będą okazją do współuczestnictwa w dialogu na temat ekologii światła. Organizatorzy pragną nie tylko zwrócić uwagę na istniejący problem, ale być może zainicjować również działania, których celem będzie zmniejszenie ilości sztucznego światła wokół nas. Żeby nie spełniła się wizja, o której pisze Paulina Tendera: „Nasze miasta są dowodem, że ciemność rozproszyła się. Spełniły się marzenia dziewiętnastowiecznych naukowców – ciemności już nigdy nie będzie”.

Poniżej znajduje się szczegółowy harmonogram wydarzeń w ramach projektu wraz z opisami. Wszystkie wydarzenia odbędą się na Scenie w Malarni Teatru Śląskiego w Katowicach. Część wydarzeń będzie również dostępna online na stronie Festiwalu oraz na kanale Instytucji na portalu YouTube.

Harmonogram wydarzeń w ramach projektu

13.11. / godz. 11:00 / Warsztaty Światłokopie

Warsztaty inspirowane światłem i jego rolą w astronomii oraz sztuce, a w szczególności w fotografii. Prowadzone będą przez specjalistów i znawców tematu, czyli kolektyw Good Night. Podczas spotkania uczestnicy dowiedzą się między innymi, jaką rolę pełni światło w fotografii, jak szybko uzyskać obraz fotograficzny metodą stykową, a także czym w fotografii jest pozytyw i negatyw oraz jak je wykonać.

Warsztaty są przeznaczone dla dorosłych, wstęp wolny, obowiązują zapisy pod adresem: media@cameralis.art.pl

13.11. / godz. 18:00 / Wykład: Niebo ciemną nocą

Coraz mniej jest miejsc na świecie, w których możemy zachwycać się pięknem nocnego nieba. Jest to spowodowane działalnością człowieka i rozrastającymi się aglomeracjami miejskimi. Wykład pomoże zrozumieć jeden z problemów naszej cywilizacji, jakim jest zanieczyszczenie nieba sztucznym światłem. Poznamy także sposoby, jak prostymi działaniami zapobiegać temu wyniszczającemu środowisko zjawisku. Wykład poprowadzi Justyna Olszewska, autorka instalacji „Foton”. Wstęp wolny,  wydarzenie będzie tłumaczone na polski język migowy. Wydarzenie będzie również dostępne online.

→ Instalacja „Foton”

Jednym z ważniejszych — a wciąż mało zauważalnych — współczesnych problemów jest zanieczyszczenie nieba, na które składa się m.in. zanieczyszczenie sztucznym światłem, generowanym przez rozrastające się aglomeracje miejskie, a także zanieczyszczenie orbity tzw. kosmicznymi śmieciami. Jak wynika z raportu Europejskiej Agencji Kosmicznej z 2021 roku, obecnie na orbicie znajduje się 9200 ton obiektów sztucznego pochodzenia — wytworzonych przez człowieka przedmiotów, które przestały być użyteczne. Oprócz działających satelitów są to m.in. odpady po startach rakiet, odłamki po kolizjach satelitarnych czy nieczynne satelity. Krążące po orbicie odpady nie są kontrolowane przez człowieka, w związku z czym zagrażają czynnym satelitom prowadzącym badania. Ze względu na ilość współczesnych misji kosmicznych odpadów z pewnością będzie przybywać, dlatego tak ważny jest program czyszczenia orbity.

W 1986 roku na orbitę okołoziemską został wystrzelony japoński satelita Ajisai, który należy do grupy satelitów pasywnych. Jego wyjątkowość polega na tym, że nie generuje własnego światła, a jedynie odbija padające promienie. I choć Ajisai to dodatkowe 685 kilogramów na orbicie, jego funkcja jest istotna — satelita prowadzi bowiem ważne badania dla ludzkości.

Interaktywna rzeźba „Foton” przedstawia model satelity Ajisai w rozmiarach rzeczywistych. Umieszczone na rzeźbie panele luster odbijają światło otoczenia i rzucają refleksy na budynki, które znajdują się wokół instalacji. Każdy odbiorca może wprowadzić rzeźbę w ruch, symulując działanie satelity. / Justyna Olszewska

Instalacja będzie dostępna w dniach 13 — 30 listopada 2021 w przestrzeni miasta.

13.11. / godz. 20:00 / Koncert: Discovery Zone

Discovery Zone to pseudonim piosenkarki i artystki multimedialnej JJ Weihl, współzałożycielki i członkini zespołu Fenster, która tworzy muzykę pop, kolaże wideo, prezentacje PowerPoint. Zajmuje się także algorytmicznymi eksperymentami artystycznymi, w ramach których bada ciągłe przeobrażenia holograficznych linii kodu. Kodu, który reprezentuje naszą rzeczywistość, a przy tym pozwala odkryć i zgłębić relacje człowieka z cyberprzestrzenią.

Podczas swoich występów Discovery Zone wykorzystuje szerokie spektrum instrumentów i materiałów wizualnych, dzięki czemu zgłębia wszechświat jako źródło informacji. Nie oznacza to jednak, że nie można potańczyć.

→ Bilety na koncert w cenie 20 zł są dostępne na portalu Ticketmaster TUTAJ (po kliknięciu otworzy się nowa karta przeglądarki).
→ Koncert będzie również dostępny bezpłatnie online.

14.11. / godz. 11:00 / Warsztaty dla dzieci: Malowanie światłem

Warsztaty fotograficzne z wykorzystaniem długiej ekspozycji, podczas których uczestnicy dowiedzą się, jak zrobić „kosmiczne” zdjęcie w domowym zaciszu. Podczas warsztatów zostaną przedstawione podstawowe zagadnienia związane z fotografią, jak czas naświetlania czy działanie migawki, ale także zagadnienia związane z astronomią: czym jest ruch obrotowy ziemi, czym jest pozorny ruch sfery niebieskiej oraz czym jest światło i jak je zarejestrować. 

Warsztaty poprowadzi kolektyw Good Night, wstęp wolny, obowiązują zapisy pod adresem: media@cameralis.art.pl. Warsztaty są przeznaczone dla dzieci w wieku 5–9 lat.

14.11. / godz. 17:00 / Spotkanie: 300 tysięcy km/s

300 tysięcy kilometrów na sekundę. Właśnie z taką prędkością światło porusza się po wszechświecie. To powszechne zjawisko okazuje się być jedną z największych tajemnic kosmosu, a także naszego życia na Ziemi. Podczas spotkania członkowie kolektywu Good Night opowiedzą o tym, czym jest światło i jaka jest jego rola w sztuce i nauce. Poznamy tajniki fotografowania światła oddalonego od nas o biliony kilometrów. Dowiemy się także, jakie zagrożenia niesie ze sobą zbyt duża ilość światła w naszym codziennym otoczeniu oraz jak wyglądają najciemniejsze miejsca na Ziemi.

→ Wydarzenie będzie tłumaczone na polski język migowy, wstęp wolny
→ Wydarzenie będzie również dostępne online

→ Kolektyw Good Night działa od 2019 roku, a tworzy go grupa artystów i astronomów: Justyna Olszewska, Karolina Dziadura, Paweł Franciszek Jaskuła i Michał Pawłowski. Wspólnie realizują interdyscyplinarne projekty artystyczne popularyzujące naukę i działalność ekologiczną w kontekście astronomii. W obszarze zainteresowań kolektywu znajdują się: astrofotografia, fotografia artystyczna, instalacje, film, dźwięk, malarstwo, data science, fotometria, spektroskopia i nauki społeczne, a ich działania są prezentowane zarówno w galeriach sztuki współczesnej, jak i podczas konferencji naukowych. Ostatnio twórcy z kolektywu Good Night są szczególnie zainteresowani problemem związanym z zanieczyszczeniem nocnego nieba sztucznym światłem.

→ KAROLINA DZIADURA
Studentka drugiego roku studiów doktoranckich z astronomii. Autorka i współautorka publikacji w recenzowanych czasopismach astronomicznych. Jej główne zainteresowania naukowe dotyczą małych ciał w Układzie Słonecznym. Obecnie bada orbity i asteroidy. Używa najdokładniejszych danych satelitarnych Gaia do ustalenia efektu Jarkowskiego. Uczestniczyła w wielu letnich szkołach, m.in. w Natural Space Risks 2019 w Paryżu, gdzie studiowała potencjalnie niebezpieczne asteroidy. Interesuje się również sztuką, a podczas zajęć graficznych zawsze stara się łączyć naukę i sztukę.

→ PAWEŁ FRANCISZEK JASKUŁA
Absolwent malarstwa, obecnie studiuje fotografię na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Wielokrotny laureat stypendium rektora UAP oraz finalista polskich i międzynarodowych konkursów plastycznych. W swojej interdyscyplinarnej praktyce artystycznej łączy filozofię, socjologię, astronomię i fizykę. Zajmuje się głównie tematami związanymi z kosmologią oraz zjawiskami jasnej i ciemnej materii. Jego prace były prezentowane na wystawach indywidualnych i zbiorowych w Polsce oraz za granicą

→ JUSTYNA OLSZEWSKA
Magister sztuki, studentka astronomii, laureatka m.in. Stypendium Artystycznego Miasta Poznania. Ma w swoim dorobku wystawy zbiorowe i indywidualne w kraju oraz zagranicą. Od 2017 roku jest pracownikiem Wydziału Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Tworzy wideo, performance, fotografię, instalacje, obiekty i rzeźbę. Interesują ją tematy związane z cielesnością, granicą między naszym wnętrzem a zewnętrznym światem oraz miejscem człowieka we wszechświecie. W 2019 roku, we współpracy z Instytutem Obserwatorium Astronomicznym UAM, rozpoczęła przewód doktorski, który jest interdyscyplinarnym projektem łączącym sztukę i naukę. Obecnie zajmuje się projektem zgłębiającym problem zanieczyszczenia nieba sztucznym światłem, a co za tym idzie utraty dziedzictwa naturalnego, jakim jest niebo pełne gwiazd.

→ MICHAŁ PAWŁOWSKI
Absolwent Energetyki na Politechnice Poznańskiej z pracą dyplomową w zakresie odnawialnych źródeł energii. Obecnie jest studentem trzeciego roku studiów licencjackich na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Podczas studiów prowadził obserwacje planetoid, we współpracy z obserwatorium astronomicznym w Borówcu koło Poznania, należącym do Centrum Badań PAN. Był również zaangażowany w budowę Obserwatorium PST3.

Projekt: Śląskie! Europa!

  • 08.04.2024

    Koncert: Barok Ponad Granicami

    Występ {oh!} Orkiestry pod przewodnictwem Martyny Pastuszki w ramach projektu „Śląskie! Europa!”, a w repertuarze mistrzowie baroku.

  • 05.04.2024

    Koncert: .VRIL (ambient set)

    Występ wszechstronnego artysty, który eksperymentuje z IDM, electro, techno, ambientem. Koncert w ramach projektu „Śląskie! Europa!”.

  • 04.04.2024

    Koncert: Pablopavo i Ludziki

    Kolejny koncert w ramach projektu „Śląskie! Europa!” realizowanego w związku z 20. rocznicą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

  • 24.04.2024

    Koncert: Krzysztof Firlus & Anna Firlus

    Wyjątkowy, kameralny recital, podczas którego zabrzmią utwory z manuskryptu Carla Friedricha Abla, odkrytego niedawno w Poznaniu.

  • 25.04.2024

    Koncert: Paul Brody Quartet

    Występ kwartetu grającego muzykę z nurtu modern klezmer/jazz w składzie: Paul Brody (trąbka), Lisa Hoppe (kontrabas, wokal), Christian Koegel (gitara), Hans Otto (perkusja).

  • 25.04.2024

    Koncert: Muzyka Europy

    Występ zespołu Carrantuohill w towarzystwie Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Częstochowskiej pod dyrekcją Adama Klocka.

  • 19.04.2024

    Koncert: Acid Arab

    Występ francusko-algierskiego zespołu, którego twórczość łączy zachodnią muzykę elektroniczną ze wschodnimi brzmieniami i wokalami.

  • 23.04.2024

    Koncert: Brandt Brauer Frick

    Występ jednego z najciekawszych zespołów grających elektronikę, który stale eksperymentuje i poszukuje inspiracji.

  • 12.04.2024

    Koncert: Kroke

    Występ zespołu, w twórczości którego znajdziemy jazz, brzmienia Orientu, muzykę klezmerską i etniczną. Koncert w ramach projektu „Śląskie! Europa!”.

  • 20.03.2024

    Bach na Wielkanoc

    Inauguracja projektu „Śląskie! Europa!”, realizowanego w ramach 20. rocznicy wstąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Ta strona wykorzystuje pliki cookies w celu zapewnienia wygody przy korzystaniu z pełnej funkcjonalności. Warunki przechowywania i dostępu do plików cookies można zmienić w ustawieniach przeglądarki.