Menu

Hans Bellmer. Fotografie i grafiki

16.11.2002 — 15.01.2003
Muzeum Śląskie / Katowice

Wystawa w ramach ⅩⅠ Festiwalu Ars Cameralis

Wystawa została zorganizowana w setną rocznicę urodzin artysty, a publiczności zostały zaprezentowane fotografie i grafiki z prywatnej kolekcji Jean-Marie i Doriane Bihl-Bellmer.

Hans Bellmer (urodzony w 1902 roku w Katowicach, zmarł w 1975 roku w Paryżu) był malarzem, grafikiem, rzeźbiarzem, fotografem i pisarzem związanym z kręgiem francuskiego surrealizmu. Pierwszą wystawę miał w 1922 w polskich już wówczas Katowicach. Po krótkim okresie w pracy na kopalni, pod naciskiem ojca rozpoczął studia w Technische Hochschule w Berlinie. Tam poznaje Otto Dixa i George’a Grosza, a w 1924 nawiązuje znajomość z surrealistami. W tym samym roku rezygnuje ze studiów i rozpoczyna pracę jako rysownik, typograf i ilustrator. W 1933 roku w proteście wobec nazistowskiego totalitaryzmu odsuwa się od działalności praktycznej i buduje swoją pierwszą Lalkę. W latach następnych często przebywa na Śląsku w domu letnim swoich rodziców w Bad Carlsruhe, czyli miejscowości Pokój, trzydzieści kilometrów od Opola. Od roku 1935 Bellmer bierze udział w wystawach surrealistów, m.in. w Londynie, Paryżu, Tokio i Nowym Jorku. Jednocześnie, wraz ze swoim bratem Fritzem, buduje drugą udoskonaloną wersję Lalki, dla której inspiracją stał się esej Kleista z 1810 roku „O teatrze Marionetek” (zilustrowany przez Bellmera dopiero w roku 1969). Po śmierci swej pierwszej żony, w 1937 roku, emigruje do Paryża.

Od momentu publikacji jego dzieł w „Minotaurze” w 1936 roku jest zaliczany do światowej czołówki surrealistów. W 1939 na łamach pisma „Messages” ukazał się cykl czternastu poematów prozą Paula Eluarda „Jeux Vagues de la Poupée”, napisanych do czternastu fotografii drugiej Lalki. Całość, wraz ze wstępem Bellmera pt. „Uwagi o złączu kulkowym”, ukazała się dopiero w roku 1949 jako „Les jeux de la Poupée”. W czasie wojny artysta zostaje uwięziony wraz z Maxem Ernstem w Camp des Milles na południu Francji. W 1941 roku żeni się z Francuzką, z którą ma dwie córki Doriane i Beatrice. Około roku 1944 Bellmer pracuje nad książką poświęconą idei ciała jako zbioru anagramów. W ten sposób powstaje „Anatomia obrazu”, wydana po wojnie. W 1947 w Galerie du Luxembourg ma miejsce pierwsza indywidualna wystawa Bellmera. W tym samym roku zostaje opublikowana „Historia oka” George’a Bataille’a z ilustracjami artysty. Bellmer ilustruje również inną nowelę Bataille’a pt. „Madame Edwarda”. W 1953 poznaje w Berlinie pisarkę i artystkę Unicę Zürn, z którą pozostaje w związku aż do jej śmierci. Szersza publiczność miała okazję poznać jego twórczość dopiero dzięki ilustracjom do książek Luisa Aragona, Jeana Cocteau, Lautréamonta czy Markiza de Sade. Przełomem w szerszej recepcji jego dzieła było otrzymanie nagrody Wiliam i Norma Coley Foundation w roku 1958, a następnie monograficzna wystawa dzieł artysty, którą zorganizowano w 1971 roku w paryskim Centre Georges Pompidou.

Pierwszą próbą prezentacji twórczości tego kontrowersyjnego artysty w Polsce była wystawa „Wokół Lalki” przygotowana przez Instytucję Kultury Ars Cameralis w listopadzie 1996 roku w Muzeum Śląskim w Katowicach. Wystawie towarzyszyła publikacja: „Gry Lalki. Hans Bellmer Katowice 1902 — Paryż 1975”.

John Zorn oraz Quartet DeSade — Hommage à Hans Bellmer

W ramach ⅩⅠ Festiwalu Ars Cameralis odbył się także koncert Johna Zorna, którego częścią był projekt multimedialny poświęcony twórczości Hansa Bellmera. Koncert odbył się 16 listopada w Górnośląskim Centrum Kultury Katowice.

John Zorn jest amerykańskim muzykiem, który urodził się w 1953 roku w Nowym Jorku. Studiował klasyczną kompozycję. Wielki wpływ na jego muzyczną twórczość wywarli współcześni awangardowi kompozytorzy amerykańscy: Charles Ives, John Cage, Harry Partch, a także wielcy improwizatorzy i reformatorzy jazzu: Anthony Braxton, Ornette Coleman, Jimmy Giuffre i Rascoe Mitchell. Oprócz jazzu interesuje go muzyka sefardyjska, arabska, japońska, współczesna muzyka klasyczna oraz black metal, hard core i współczesna elektronika. Jednym z głównych nurtów twórczości Zorna jest kreatywne rozwinięcie tradycyjnej muzyki żydowskiej, której artysta jest bodaj jednym z największych propagatorów. Zorn to również wydawca i promotor współczesnej muzyki alternatywnej i niezależnej, od lat prowadzi własną firmę fonograficzną TZADIK, wokół której skupił wielu wybitnych instrumentalistów różnych narodowości.

Jego katowicki koncert był niewątpliwie sumą wszystkich tych doświadczeń i inspiracji. John Zorn tym razem obsługiwał instrumenty elektroniczne. Obok niego wystąpił znakomity kwartet smyczkowy DeSade w składzie: Joyce Hammann — skrzypce, Jenny Choi — skrzypce, Louis Martin — altówka, Erik Friedlander — wiolonczela z towarzyszeniem Angeli Kim na fortepianie. Specjalnie na ten występ John Zorn skomponował utwór „Dead Man” — kompozycję dedykowaną Hansowi Bellmerowi.

Organizator
Patron medialny

Polecamy

  • 12.11 — 12.12.2021

    Wszechświaty równoległe

  • 14.11. — 19.12.2019

    Roman Cieślewicz i chantalpetit. En tête à tête / Twarzą w twarz

  • 25.11.2009 — 05.01.2010

    David Lynch. Wystawa litografii i fotografii

  • 04.11.2016 — 15.01.2017

    Rysa na powiece

  • 27.10. — 27.12.2016

    Planeta Topor. Abram. Roland. Nicolas

  • 15.11.2012 — 15.01.2013

    Pablo Picasso: Świat jest teatrem

  • 21.11.2012 — 20.01.2013

    Kishin Shinoyama: Atokata / Ślady

  • 26.11.2010 — 30.01.2011

    Jake & Dinos Chapman: W królestwie bezrozumności

  • 1 — 31.10.2010

    Simon Yotsuya i przyjaciele, czyli Bellmer w Japonii

Ta strona wykorzystuje pliki cookies w celu zapewnienia wygody przy korzystaniu z pełnej funkcjonalności. Warunki przechowywania i dostępu do plików cookies można zmienić w ustawieniach przeglądarki.