Labirynt pamięci. Oblicza zła 1939—2009
31.07 — 11.09.2009
Galeria Sztuki Współczesnej BWA / Galeria ASP Rondo Sztuki / Katowice
Kurator: Marek Zieliński
Wystawa sztuki video, wydobywającej strategie manipulacji na wyobrażaniu historii
Wystawa była prezentowana w czasie szczególnie nacechowanym symbolicznie. 70. rocznica wybuchu II wojny światowej (1939—2009) sprawiła, że na nowo zostały podjęte dyskusje o obecności traumy wojny, przemocy, ludobójstwa w pamięci zbiorowej. Jednocześnie, pierwsza dekada ⅩⅩⅠ wieku z całą mocą uświadomiła nowe zagrożenia, jakie przynosi przemoc. Nie przypadkiem finisaż wystawy odbył się 11 września, w rocznicę ataku terrorystycznego na wieże Word Trade Center w Nowym Yorku.
W Katowicach zostały zaprezentowane prace najwybitniejszych artystów video artu na świecie. W tym gronie znaleźli się tak znani twórcy, jak: Sophie Calle, Chris Doyle, Antonio Muntadas, Nam June Paik, Bill Viola czy Stephen Balist, współtwórca legendarnego nowojorskiego Squat Theatre. Polskich artystów reprezentowali Zbigniew Rybczyński, Mirosław Bałka i Artur Żmijewski. Odwiedzającym zostało również przypomniane głośne dzieło Franciszki i Stefana Themersonów „Europa 2”.
Wernisaż
„Rozważania artystów o wojnie nie mają ambicji mnożenia przypisów do dziejów powszechnych. W podróży w czasie (od I wojny światowej po wydarzenia współczesne) i przestrzeni (Europa, Bliski Wschód, Chile, USA, Chiny, Korea, Wietnam) postawione zostaną najważniejsze pytania. Pytania o to, jak wojna i terror wpłynęły na systemy wartości, jak człowieczeństwo — wrzucone do labiryntu pamięci — ma odbudować swą tożsamość i nieustannie zagrożony sens.
Wybrana metoda prezentacji wychodzi naprzeciw wrażliwości współczesnego odbiorcy z różnych pokoleń, pozwalając nawiązać dialog również z publicznością spoza kręgu odbiorców wystaw sztuki współczesnej. Dzięki symultanicznej prezentacji będzie możliwe stworzenie pokazu wielowątkowego a jednocześnie podporządkowanego wyraźnej obrazowej i dramaturgicznej dominancie”. / Marek Zieliński, kurator
„Takiej wystawy nie powstydziłaby się żadna znacząca galeria na świecie”. / Polityka
→ Artyści biorący udział w wystawie: Mirosław Bałka, Sophie Calle, Paul Chan, Dominique Comtat, Loïc Connanski, Chris Doyle, Köken Ergun, Harun Farocki, Chi-Jang Yin, Mona Hatoum, Alexander Kluge, Gordon Matta-Clark, Angela Melitopoulos, Antonio Muntadas / Marshall Reese, Deimantas Narkevičius, Tony Oursler, Nam June Paik / Charlotte Moorman, Walid Raad, Martha Rosler, Zbigniew Rybczyński, Squat Theatre, Franciszka i Stefan Themerson (rekonstrukcja Piotr Zarębski), Thi Bach / Guillame Mazeline, Lawrence Weiner, Bill Viola, Tigran Xmalian, Dragana Žarevac, Artur Żmijewski
→ Filmy pokazywane dzięki uprzejmości: Loïc Connanski, Dominique Comtat, Chris Doyle, Guillaume Mazeline, Electronic Arts Intermix (Nowy York), Video Data Bank (Chicago), gb agency (Paryż), Heure Exquise! (Mons-en-Baroeul), Les Instants Vidéo (Marsylia), Fundacji Galerii Foksal (Warszawa), Archiwum Themersonów w Polsce (Katowice)