Projekt: Więcej Światła II
8 — 21.11.2018
EC Szombierki / Muzeum Śląskie / Akademia Sztuk Pięknych / Dom Oświatowy Biblioteki Śląskiej
Projekt w ramach ⅩⅩⅦ Festiwalu Ars Cameralis
Świat postrzegamy dzięki światłu, a jego kreacyjny potencjał obecny jest w każdym aspekcie naszego życia. To ono określa kolory, faktury i kształty. Wpływa nie tylko na naszą zdolność percepcji, ale także na zdrowie, nastrój i stan umysłu. Od tysiącleci jest intrygującym czynnikiem zgłębianym i wykorzystywanym w sztuce. W każdej epoce z innym natężeniem, a dziś dodatkowo w różnych obszarach sztuki, które podstawowym budulcem swoich prac uczyniły właśnie światło. Funkcja światła w sztuce i przestrzeni publicznej, jego symbolika, znaczenie, mistyka stały się tematem, wokół którego skupione zostały wydarzenia kolejnej edycji projektu „Więcej światła!”. Po raz drugi polscy i niemieccy artyści uczynili światło bohaterem działań artystycznych, spotkań i warsztatów. Fenomen światła wciąż otwarty na nowe poszukiwania i refleksję stanie się centralnym zagadnieniem projektu.
Galeria
Wydarzenia w ramach projektu
Instalacja „Sygnał”: Sebastian Freytag, Ross Downes
Instalacja „Sygnał” została stworzona z myślą o dwóch postindustrialnych przestrzeniach: Elektrociepłowni Szombierki w Bytomiu i Muzeum Śląskim w Katowicach. Pierwsza odsłona odbyła się w przestrzeni bytomskiego obiektu jako performance, którego zapis wraz z instalacją został następnie przeniesiony do budynku Centrum Scenografii w siedzibie Muzeum Śląskiego w Katowicach. W obydwu miejscach artysta wykorzystał proste drogowe znaki świetlne, które poddał artystycznej kreacji wpisując ich działanie w rytm elektronicznej muzyki przygotowanej specjalnie na potrzeby wydarzenia przez Rossa Downesa. W katedralnej przestrzeni niszczejącego budynku Elektrociepłowni Szombierki ten swoisty koncert stał się symboliczną dedykacją dla bytomskiego obiektu. Ostrzegawcze lampy błyskowe, które można spotkać na drogach czy placach budowy, gdzie informują o zagrożeniach, bądź kierują ruchem, artysta wykorzystał, by zwrócić uwagę na miejsce, które będąc cennym świadectwem epoki industrialnej powoli traci swą historyczną i estetyczną wartość. W Muzeum Śląskim w Katowicach instalacja zyskała dodatkowy wymiar i przesłanie. W przestrzeni, będącej jednym z najciekawszych przykładów rewitalizacji poprzemysłowych obiektów, pulsujące lampy posłużyły artyście, by uchwycić istotny element industrialnej metamorfozy, by wskazać jej dwa potencjalne oblicza: historyczny koniec i „drugie życie”. Tę ambiwalencję uzyskał Freytag za pomocą kontrastu, jaki buduje obraz prostych znaków drogowych wpisanych w odrestaurowaną, „czystą” przestrzeń muzeum.
ROSS DOWNES → Pochodzący z Londynu artysta i muzyk, tworzy zarówno solo, jak i aktywnie udziela się w różnego typu kolektywach. W poszukiwaniu artystycznego środka pomiędzy eksperymentem a melodią Downes sięga po inspiracje z takich nurtów jak ambient, krautrock czy minimalizm. Jego twórczość to zarówno subtelne utwory gitarowe, jak i eksperymentalne pejzaże dźwiękowe.
SEBASTIAN FREYTAG → Artysta sztuk wizualnych, autor licznych działań i prac przestrzennych. Jego prace, w których wykorzystuje głównie druk offsetowy jako element artystyczny, eksponowane były w przestrzeniach muzealnych i centrach sztuki, a także w dawnych domach towarowych i urzędzie skarbowym, na frontach sklepowych, billboardach w krajobrazie i pod mostami, w garażach i parkach publicznych oraz w opuszczonych budynkach przemysłowych. Studiował w Kunstakademie oraz Heinrich-Heine-Universität w Düsseldorfie. W latach 2002–2003 prowadził przestrzeń wystawienniczą Binterimstrasse 32 w Düsseldorfie. Jest współzałożycielem kolektywu artystycznego Konsortium, w ramach którego powstają kuratorskie wystawy zbiorowe, m.in. Secondary Structures w KIT / Kunsthalle Düsseldorf (2007) lub Gold w Sydney College of the Arts (2009) czy DYSTOTAL w Pori Art Museum w Finlandii (2014). Wystawia prace na całym świecie w ramach wystaw indywidualnych oraz wraz z Konsortium.
Konferencja „Fenomen światła i jego obecność w sztuce i przestrzeni publicznej”
Fenomen światła wciąż otwarty na nowe poszukiwania i refleksję stał się centralnym zagadnieniem wystąpień i dyskusji, w której udział wzięli: Barbara Stec, Mischa Kuball oraz Michał Jędrzejowski.
MICHAŁ JĘDRZEJOWSKI → Zawodowo związany z fotografią. Ukończył Organizację Produkcji Filmowej i Telewizyjnej na WRiTv Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jest również absolwentem Instytutu Twórczej Fotografii w Opawie. Swoje zdjęcia publikował m.in. w „Polityce”, tygodniku „Newsweek Polska”, „Vice Magazine” czy „Ultramarynie”. Od 2008 roku współpracuje z Tomaszem Liboską, z którym zdobył wiele wyróżnień i nagród m.in. I nagrodę Grand Press Photo 2008 w kategorii ludzie za projekt Wojownicy. Stypendysta Marszałka Województwa Śląskiego w latach 2009 i 2012. Kurator cyklu spotkań fotograficznych Poza kadrem organizowanych przez katowicką galerię Rondo Sztuki.
MISCHA KUBALL → Artysta konceptualny tworzący od 1977 roku, wykorzystujący światło zarówno jako środek do badania przestrzeni architektonicznych, jako głos w debatach społecznych oraz politycznych, odnosi się także do różnorodnych aspektów, od struktur społeczno-kulturowych aż po interwencje architektoniczne, podkreślając czy reinterpretując ich monumentalną naturę i kontekst historyczny. W projektach zaangażowanych politycznie przestrzeń prywatna oraz publiczna łączą się w spójną całość i tworzą platformę umożliwiającą komunikację między publicznością, artystą i jego dziełem oraz przestrzenią publiczną. Od 2007 roku Mischa Kuball jest profesorem na Academy of Media Arts w Kolonii oraz profesorem nadzwyczajnym w Hochschule für Gestaltung / ZKM, Karlsruhe. Od 2015 roku jest członkiem North Rhine-Westphalian Academy of Sciences, Humanities and the Arts w Düsseldorfie, a rok później został uhonorowany nagrodą German Light Award.
BARBARA STEC → Architektka, scenografka; pracuje w Katedrze Scenografii krakowskiej ASP i na Wydziale Architektury i Sztuk Pięknych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. W 2000 r. obroniła na WA PK doktorat z zakresu związków architektury współczesnej ze sztuką spektaklu, przygotowywany we współpracy z IUAV w Wenecji. Autorka wielu projektów architektonicznych, scenografii teatralnych i telewizyjnych. Zajmuje się teorią i krytyką architektury współczesnej.
Warsztaty „Play/light”: Jan Dybała
Główną ideą i celem warsztatów było wykorzystanie urządzeń świetlnych do aranżacji całej przestrzeni, w której odbywa się wydarzenie, a nie tylko, jak zwykło się przyjmować, estrady czy też sceny. Prowadzący skupił się na metodach aranżacji poprzez odbijanie i rozpraszanie skupionych wiązek światła oraz programowaniu choreografii ruchu świateł z wykorzystaniem programu MadMapper. Ponadto warsztaty były doskonałą okazją do eksperymentów z analogowymi dyfuzorami i zwierciadłami jak: woda, dym, folie, lustra i wszelkie szklane obiekty. Podczas warsztatów poruszono również zagadnienie efektownego i efektywnego wykorzystania światła podczas całonocnego wydarzenia, noszącego symptomy kolektywnego spania, które odbyło się 21 listopada.
JAN DYBAŁA JR → VJ, projektant/twórca multimedialny, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Od 2009 roku działa pod szyldem studia kreatywnego Atelier S10. W swoich działaniach z wykorzystaniem autorskich metod generuje obraz i dźwięk, sięgając zarówno po technologie cyfrowe, jak i analogowe. Prace audiowizualne, scenografie i oświetlenie sceniczne realizował m.in. dla: Elektro Klub 2016, Tauron Nowa Muzyka Festival 2008–2016, Ars Cameralis Festiwal, Warsaw Electronic Festiwal, Media Biennale WRO, Art+Bits Festiwal, Medialab Katowice. Współtworzył katowickie zespoły/kolektywy: RGBoy, Teleport Katowice, Elektronik Zoo, Larmo Soundsystem. Od 2014 roku – kurator Biura Dźwięku Katowice.
Koncert „Night/light”: Eva Geist, Pruski, Ceglarek, A A R P S, aheloy!, Jan Dybała
Hormon snu jest jednym z kluczowych elementów w naszym życiu. Rodzimy się z dosyć małą ilością, a w trakcie życia jego poziom w organizmie ciągle się zmienia, przysparzając nierzadko nowych problemów. Melatoninę, bo o niej mowa, stosuje się w leczeniu sezonowej choroby afektywnej, jaką jest zimowa depresja, która jest następstwem niedostatecznej ilości światła docierającego do organizmu w czasie „mrocznych” miesięcy. Listopad się do nich zalicza i jak wiemy nie sprzyja zachowaniu wewnętrznej równowagi, ale jest idealną porą do słuchania muzyki.
Połączenie tych dwóch faktów może zaskoczyć, ale czy jedna noc spędzona w niezwykłej przestrzeni na kolektywnym słuchaniu, spaniu i doświadczaniu nieoczywistych zjawisk świetlnych nie będzie skuteczniejsza niż zwykła suplementacja? Zdecydowanie bezpieczniejszym rozwiązaniem był całonocny seans fototerapeutyczny (ew. synestetyczny), który pomógł przywrócić organizmowi naturalny rytm dobowy i zachować „spokój ducha”.
A A R P S → katowicki muzyk eksplorujący syntezator jako narzędzie ekspresji. Grając kompozycje lub improwizując nie ogranicza się do jednej konkretnej konwencji, lecz płynnie oscyluje pomiędzy subtelnym minimalizmem a hipnotycznymi, nieregularnymi przebiegami. Współtworzy audiowizualny projekt MTV: Modulartelevision. Występował m.in. na festiwalach Unsound, Tauron Nowa Muzyka, Drone Noise Ambient czy Katowice Street Art.
AHELOY! → Za projektem powstałym w 2014 roku stoi artysta wizualny Adrian Kolarczyk. Jego muzyka łączy w sobie oniryczne motywy, sample i tekstury oparte na niespokojnych, hałaśliwych rytmach automatów perkusyjnych. Do tej pory prezentował swoją twórczość na wydanej wraz z krakowską Vasaną split kasecie, dostępnej na imprezach, duszną, pełną sennych motywów płycie s/t oraz na hałaśliwo-tanecznym albumie IF wydanym przez oficynę Super. Odpowiada za cykle Wyraj oraz Zimowisko organizowane w krakowskim klubie Bomba, na których prezentuje łagodniejsze odmiany muzyki elektronicznej. Współtworzy wiosenno-letni cykl słuchowisk Krajobrazy w zielonych przestrzeniach Krakowa. Poza działalnością solową, łączy siły w studio wraz z producentem Yamaha FT, a na scenie z wcześniej wymienionym oraz Chino tworzą trio grające w formie wielogodzinnych, improwizowanych setów klubowych.
CEGLAREK → Katowicki twórca multimedialny, połowa duetu C&D, współzałożyciel oraz kurator Biura Dźwięku Katowice. W swoim solowym projekcie tworzy rozmaite improwizowane struktury dźwiękowe, których tematem przewodnim są syntetyczne zjawiska przyrodnicze, pierwotne rytmiki oraz przesunięcia czasowe. W swoim warsztacie dźwiękowym operuje syntezatorem modularnym wykorzystując techniki dub’owe. Współpracował m.in. z katowickim Street Art Festiwalem, Festiwalem Filmów Kultowych czy Tauron Nowa Muzyka Festival. Ma na koncie liczne wystawy zbiorowe oraz indywidualne prezentacje (Rondo Sztuki, Galeria Szara), a także prezentacje podczas wydarzeń takich jak: Art+bits, Medialab Katowice, Poolloop Festival w Szwajcarii czy ExtraSchicht w Zollverein w Niemczech.
JAN DYBAŁA JR → VJ, projektant/twórca multimedialny, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Od 2009 roku działa pod szyldem studia kreatywnego Atelier S10. W swoich działaniach z wykorzystaniem autorskich metod generuje obraz i dźwięk, sięgając zarówno po technologie cyfrowe, jak i analogowe. Prace audiowizualne, scenografie i oświetlenie sceniczne realizował m.in. dla: Elektro Klub 2016, Tauron Nowa Muzyka Festival 2008–2016, Ars Cameralis Festiwal, Warsaw Electronic Festiwal, Media Biennale WRO, Art+Bits Festiwal, Medialab Katowice. Współtworzył katowickie zespoły/kolektywy: RGBoy, Teleport Katowice, Elektronik Zoo, Larmo Soundsystem. Od 2014 roku – kurator Biura Dźwięku Katowice.
EVA GEIST → Sound designerka, performerka i producentka pochodząca z Berlina. Studiowała sztuki performatywne i nowe media w Rzymie. W 2016 roku ukończyła zaawansowane szkolenie z projektowania dźwięku w Berlinie. Latem 2014 roku Andrea Noce powołała do życia swój solowy projekt, przybierając na jego potrzeby pseudonim artystyczny Eva Geist. Jej muzyka to niesamowita kinowa podróż rozpięta wokół rzadkich melodii, arpeggiatorów, miękkich bitów i kosmicznej dyskoteki. Drum box i synteza indukowana transem splatają się w enigmatyczną historię, której odpowiednikami są współczesna tribalistyka i pewna duchowa technokracja. Jej najnowszy album Desfãn został wydany przez francuską niezależną wytwórnię Macadam Mambo. Wraz z drugą berlińską artystką Laurą ODL (Ondula) tworzy duet As Longitude.
PRUSKI → Krakowski producent muzyczny i DJ, związany z polską wytwórnią Asfalt Records, czeską Post Label oraz międzynarodowym labelem Mad-Hop Records. Do niedawna występujący pod pseudonimem Minoo, pod którym to tworzył muzykę oscylującą wokół elektroniki, beatów i glitch-popu. Ma na koncie występy na wielu międzynarodowych festiwalach i zagranicą. Oprócz działalności producenckiej związany jest z rozgłośnią Off Radio Kraków, gdzie prowadzi autorską audycję Beat Tools oraz z wydawnictwem Estrada i Studio, gdzie cyklicznie publikuje artykuły dotyczące tematyki muzyczno-sprzętowej. Wraz z nowym projektem Sleeping places prezentuje również całkiem nowe oblicze swojej twórczości: tym razem osadzonej w klimatach ambientu, IDM i muzyki eksperymentalnej.